Snowdrop (Tom Clancy’s: The Division), CryEngine 3 (Ryse), Frostbite 3 (vrijwel alle games van EA), idTech 5 (Wolfenstein: The New Order) de nieuwe FoxEngine (Metal Gear Solid 5) en vermoedelijk de nieuwe Luminous Engine van Square (Final Fantasy XV). Zelfs de Source Engine van Valve is met TitanFall op de E3 gerepresenteerd. Dankzij de aankomende nieuwe generatie consoles regent het buzzwords als te elatie, subsurface scattering, dynamische belichting, real-time destructie en de namen van engines die al deze indrukwekkende nieuwe technieken mogelijk moeten gaan maken. De E3 is daarom een uitgelezen kans om eens te kijken naar wat we visueel de volgende jaren kunnen verwachten.
De grote afwezige
Maar mi chien wel het opvallendste deze E3 is de grote afwezige. Dat is niet een game als The Last Guardian of Beyond Good & Evil 2. Het is de Unreal Engine 4. De afgelopen consolegeneratie heeft de engine van Epic de engine-markt absoluut gedomineerd. Van Gears of War tot Bioshock Infinite, de Unreal Engine 3 heeft een gigantisch deel van de games op de Playstation 3 en Xbox 360 voor zijn rekening genomen. Tijdens de aankondiging van de Xbox 360 werd Gears of War zelfs als paradepaardje gebruikt. Maar op deze E3 lijkt Epic spoorloos (van de opvallende next-gen games draait eigenlijk alleen Thief op een versie van de Unreal Engine). Alleen de Oculus Rift zag een korte demo van de engine.
Dat terwijl Epic de Unreal Engine 4 toch al uitvoerig uit de doeken heeft gedaan op eerdere Game Developer Conferences. Hoewel het goed mogelijk is dat de engine zijn weg nog niet heeft gevonden naar derde partij ontwikkelaars (althans, niet op tijd om nu al toonbare games op te leveren), is het opvallend dat Epic zelf geen game naar de E3 heeft gebracht. Juist nu zou het ideale moment zijn om te tonen dat de Unreal Engine ook op de volgende consolegeneratie relevant is. Overigens zijn er geruchten dat Epic niet langer de intentie heeft om als gameontwikkelaar op te treden en zich in de aankomende generatie meer gaat richten op zijn rol als middleware-leverancier.
Eigen Engines
Maar de afwezigheid van Epic kan ook verklaard worden door een op de E3 steeds zichtbaar wordende tendens: de opkomst (of mi chien juist terugkeer) van de eigen engine. Het meest opvallende voorbeeld hiervan is EA, dat zijn persconferentie voor het grootste deel besteedde aan games gemaakt met de eigen Frostbite Engine (en in mindere mate de Ignite-engine die voor de EA Sports tak is ontwikkeld). Niet alleen Battlefield 4, maar ook Mirror’s Edge, Need for Speed: Rivals, Dragon Age: Inquisition en Star Wars: Battlefront zullen gebruik maken van de engine van DICE. Daarmee is Frostbite in een klap de best gerepresenteerde engine van de E3 geworden.
Maar EA is niet de enige uitgever met een dergelijke strategie. Zo brengt Bethesda de idTech-engine van id Software terug naar de voorgrond, door games als Wolfenstein: The New Order en The Evil Within. Daarnaast lijken ook de grote Japanse uitgevers de eigen engine-strategie te hebben omarmt. Zo draait het Konami paradepaardje Metal Gear Solid V: The Phantom Pain op de gloednieuwe Fox Engine en maakt Final Fantasy XV naar alle waarschijnlijkheid gebruik van de intern bij SquareEnix ontwikkelde Luminous Engine. Een opvallend groot deel van de uitgevers verandert daarmee radicaal de techniek van de aankomende generatie.
PC technieken
Overigens zijn er nog wel enkele games die gebruikmaken van een meer traditionele engine van een derde partij. Zo maakt Respawn’s TitanFall gebruik van de Source Engine, bekend van onder andere Half-Life 2 en Portal 2. Een opvallende keuze, aangezien de engine in Portal 2 grote moeite leek te hebben met grote omgevingen, waar TitanFall veelvuldig gebruik van lijkt te maken. Ook zijn er veel ontwikkelaars die liever zelf een engine ontwikkelen. Call of Duty: Ghosts draait op een eigen engine (weliswaar nog steeds losjes gebaseerd op de idTech 3-engine) net zoals Bungie’s Destiny en Guerilla’s Killzone: Shadow Fall.
Hoewel de E3 als consumentgerichte beurs geen grote informatiebron is over de technieken in nieuwe engines, valt de grafische toekomst tu en de regels door wel af te lezen. Onder andere door hun sterk op PC lijkende hardware zijn de nieuw getoonde games vooral een voortzetting van de technieken die PC-gamers al een tijdje gewend zijn. Zo zullen te elatie, waardoor veel meer detail aan 3D-modellen gegeven kan worden, en nieuwe belichtingstechnieken een grote stempel gaan drukken op het uiterlijk van Xbox One- en PlayStation 4-games. Ook de rendering van menselijke personages gaat met grote stappen vooruit, voornamelijk doordat met behulp van subsurface scattering het gedrag van licht op de menselijke huid veel beter benaderd kan worden.
Andere technische verbeteringen die (deels) mogelijk gemaakt worden door de engines zijn de steeds grotere omgevingen, vloeiendere animaties, vernietigbare objecten en verbeterde netwerkmogelijkheden. Echt onderscheidende elementen zijn op het oppervlak nog moeilijk te bepalen, aangezien de E3 zich focust op het eindproduct in plaats van de middleware. Maar dat met deze nieuwe generatie ook een nieuwe engine-strijd gaat uitbarsten lijkt wel duidelijk.