Nieuws van het jaar: De glorietijd van de mobiele industrie | Gamer.nl

Nieuws van het jaar: De glorietijd van de mobiele industrie | Gamer.nl

swapitems="function (a,b){return this[a]=this.splice(b,1,this[a])[0],this}">Ondanks een prima boekjaar vond Activision dat het te weinig investeerde op mobiel gebied. Mede daarom kocht het King voor 5.9 miljard dollar, terwijl het nét wat minder goed ging met de producent van het mierzoete Candy Crush Saga. Activision ging het echter om het aandeel in de mobiele markt, de immense doelgroep en de data-analyses van King. En natuurlijk om de voor de hand liggende reden: mobiele games maken sinds kort meer winst dan enkele van de grootste AAA-games van 2015.</p>

De winst van Candy Crush Saga kwam in het eerste kwartaal van 2015 uit op meer dan 60 miljoen dollar (de app was toen goed voor 38% van Kings inkomsten). Ter illustratie: CD Project rapporteerde 62.5 miljoen dollar winst voor The Witcher 3 in de eerste helft van 2015. Ondanks de tegenvallende omzet in 2015 ten opzichte van 2014, leverde Candy Crush in korte tijd meer dan twee keer zoveel op als The Witcher 3 – Game of the Year 2015.

Dan de spelersaantallen. The Witcher 3 werd zes miljoen keer verkocht in zes weken tijd, Fallout 4 liefst twaalf miljoen keer van pre-order tot en met de lanceerdatum. Positieve cijfers, maar toch zijn gamers een niche doelgroep geworden. De grootste doelgroep binnen de game-industrie is inmiddels die van sociale, casual games: iedereen buiten reguliere gamers om. Met name gaat het om vrouwen en kinderen. En hoewel slechts een procent van de meer dan 330 miljoen maandelijkse spelers van Candy Crush betaalt, genereren de zogenaamde whales een winst groter dan menig blockbuster. We noemen een aantal redenen waarom de mobiele markt zo snel zo aantrekkelijk is geworden. En zo onaantastbaar.

Geen toezicht, geen beleid

In gamewinkels mogen verkopers absoluut geen games verkopen aan kinderen onder de leeftijd op het doosje. Hier staan behoorlijke sancties op, die je kunt vergelijken met die op de verkoop van tabak en alcohol. De wetten zijn duidelijk, de sancties ook en meestal gelden de regels wereldwijd.

Media has no description

Bron: Apple

Voor Google Play en Apple’s App Store kiezen ontwikkelaars zelf een leeftijdscategorie voor hun apps. Controle op naleving van regels naar leeftijd is er vrijwel niet, hoewel Apple wel controleert op grof taalgebruik en pornografisch materiaal. Het deel waar mobiele apps het meeste geld mee genereren – gesimuleerd of daadwerkelijk gokken met in-app aankopen –  staat nauwelijks onder toezicht. Toch verschijnt een label ‘Gekeurd’ bij elke app. Bovendien is gesimuleerd gokken een grijs gebied, omdat het draaien aan een wiel of het tikken op het scherm om lukraak manschappen los te laten al een kwestie van gokken is. Zo ook het vegen van snoepjes, waarbij nieuwe snoepjes met kansberekening in het scherm vallen. Of het kopen van krasloten in het net uitgekomen Rayman Adventures.

Media has no description

Bron: iTunes / App Store

Kijkend naar daadwerkelijk gokken verschilt het beleid bij Google en Apple, want bij de eerstgenoemde is écht gokken niet toegestaan. Bij Apple mag het wel, mits de ontwikkelaar in het land van publicatie een gokvergunning heeft. Dat had, en heeft, de ontwikkelaar van Game of War niet, waardoor het de 25.000 euro die een jongen van 15 in casino’s binnen het ‘spel’ vergokte moest terugbetalen in 2014. En hoewel Apple ontwikkelaars verplicht om een app een 12+ waardering te geven bij gesimuleerde gokspelen en een 17+ waardering bij echte gokspelen, staat Game of War met een 9+ cla ificatie in de App Store. Rayman Adventures en Candy Crush Saga staan als PEGI 3 in Google Play (4+ in de App Store), terwijl je in de apps krasloten en boosters koopt om prijzen mee te winnen of verder te komen. Dat is gesimuleerd gokken, waardoor een 12+ cla ificatie zou moeten worden toegekend.

Media has no description

Bron: Google Play

Honderden fruitautomaten in de app stores staan wel netjes op een 12+ cla ificatie, maar niet-betalende 12-jarigen spelen op dezelfde gokkasten als betalende 18-plu ers. Stel je dit voor als een fruitautomaat in een café, met deze regels: ben je 12, dan speel je (gratis) een spelletje, ben je 18 of ouder (en betaal je), dan gok je. De verschillen: in een café is toezicht, op een apparaat niet. Ook is er bij fysieke fruitautomaten kans op een geldprijs, bij digitale versies niet. Gelukkig gaat het bij verslaving nooit om geld, maar om de roes.

Nog een voorbeeldje: Clash of Clans staat in Google Play met een leeftijdsrating van PEGI 7 en met een 9+ rating in de App Store. Dit terwijl in de beschrijving van de app staat vermeld dat je 13 jaar moet zijn om het spel te spelen. In de algemene voorwaarden staat weer dat je 18 moet zijn om aankopen te mogen doen. Het is opvallend dat de voorwaarden van de ontwikkelaar afwijken van de winkelvoorwaarden, maar een app wordt natuurlijk sneller gedownload met een veilige PEGI 7-sticker. Ondanks het feit dat ouders bewuster games downloaden voor hun kinderen, is de nietszeggende werking van PEGI zorgwekkend.

Media has no description

Bron: Google Play

In-app aankoop enige verschil tu en gesimuleerd en echt gokken

Omdat betalingen via Apple en Google verlopen, is regulering moeilijk en alleen met hulp en informatie van gebruikers te activeren. Dat is lastig, want het staat gelijk aan het vragen van bonnetjes na het gebruik van illegale genotsmiddelen. Maar iedereen die gokt in een app en de rekening via de kan pelcommi ie terugstuurt naar Apple en Google, krijgt volgens lokale wetgeving het geld terug. De simpele reden is het doen wegvallen van de grens die virtuele valuta’s opwerpen. Presenteer jij de rekening met in-app aankopen, dan elimineer je het enige verschil tu en gesimuleerd gokken en daadwerkelijk gokken. Wat dan rest is het inschakelen van de kan pelautoriteit, die bevestigt dat je bijvoorbeeld aan een rad van fortuin hebt gedraaid, inclusief het betaalspoor ernaartoe. Als gevolg, geheel volgens de wet, geven Apple en Google dus zonder blikken of blozen geld terug. Je zou kunnen zeggen dat er regulering is, maar deze is pa ief en alleen vanuit gebruikers te activeren.

Voor ontwikkelaars is het door dit dubbelzinnige beleid ook nog eens onmogelijk om een gokvergunning aan te vragen, want a) dat mag nog niet in veel landen en b) hoeft volgens de wet niet omdat er geen geldprijs is verbonden aan sociaal gokken. Dat laatste zorgde er in de laatste jaren voor dat veel online gokbedrijven die experimenteerden met sociale casino-apps uiteindelijk besloten om aanvragen voor vergunningen helemaal in te trekken. Zo had Zynga aanvragen voor vergunningen lopen om echt gokken te reguleren, waarna het merkte dat dit niet meer nodig was. Dankzij in-app aankopen, want deze vormen de laatste jaren de sleutel in het succes van de mobiele industrie. Als gokken met echt geld immers optioneel is, ligt de eindverantwoordelijkheid (met het oog op verslaving, schulden, misbruik, etc.) helemaal bij de gebruiker. Het maakt de situatie (be)stuurloos doch hemels voor iedereen die er misbruik van wil maken.

Kanye West klaagde dit jaar op Twitter al over het gemak van in-app aankopen, maar hij was hiermee redelijk laat. 37.000 Amerikanen gingen hem reeds voor, met als gevolg respectievelijk 32.5 miljoen en 19 miljoen aan schadegeld, beschikbaar gesteld door Apple en Google. Het geld uit de immense cla action in 2011 was tot begin 2015 beschikbaar voor mensen met kinderen die per ongeluk op een koopknopje drukten. Of voor volwa enen die gewoon hun geld terug wilden na exce ief gokken.

Heilige graal voor de gokwereld

Door dat rare beleid rondom in-app aankopen en gokken is de beweging van gokbedrijven naar de mobiele markt logisch. Waar online gokinstanties en overheden zich eerder opmaakten voor nieuw vergunningsbeleid (gepland voor 2017), is er voor hen – en nu dus ook voor Activision – een prachtige vrijbrief op mobiel. Vergunningen zijn niet meer nodig, wat ook een belangrijke reden was voor de overname van King: het geeft toegang tot miljoenen spelers waar je alles, maar dan ook alles mee mag doen. En omdat non-effectief beleid op stapel staat, converteren online gokbedrijven momenteel ma aal al hun kan pelen naar kleurrijke games.

Vanwege bovenstaande vrijheden zijn ook in de reguliere mobiele game-industrie al jaren voorbereidingen voor gokgerelateerde monetarisatiemethoden in gang. Nemen we King voor het gemak als voorbeeld, dan levert twee minuten onderzoek al opmerkelijke resultaten op. Het bedrijf nam in 2012 Philipp Lanik aan, die eerder bij online gokplatform bwin.party werkte. Lanik werkt nu als studiomanager bij King in Berlijn. Of Social Point uit Barcelona – bekend van de vrolijke drakenspelletjes. Adam Jaffe was ooit werkzaam in de reguliere casinowereld. Daarna schoof hij via sociaal casinobedrijf Playtika (als hoofd gebruikersacquisitie) aan bij Social Point als marketingbons. En zo kunnen we tal van voorbeelden noemen.

Kwantiteit verslaat kwaliteit

Tot de grote doorbraak van free-to-play, was een feature, ofwel een plekje op de voorpagina in de App Store, veel waard. Tegenwoordig is zelfs Apple het zicht op kwaliteit kwijt, omdat de focus volledig is verschoven naar free-to-play apps. Tu en 2013 en 2015 haalden apps met in-app aankopen de betaalde apps in qua omzet, een trend die funest was voor betaalde games. Deze zijn vrijwel volledig verdwenen uit de digitale winkels. En waar in 2014 nog kleine succesverhalen bestonden (Monument Valley, Hitman Go) verdient een ontwikkelaar in 2015 vrijwel niets meer aan betaalde mobiele games. Om toch te kunnen overleven in een door gesimuleerd gokken gedomineerde markt, is er op mobiel geen andere weg meer in te slaan. Je moet zodoende gesimuleerd gokken implementeren óf advertenties tonen. Cro y Road en Flappy Bird zijn games die dat laatste model hanteren en redelijk winstgevend waren, maar ze zijn zeldzaam en brengen een fractie op van wat free-to-play doet met in-app aankopen.

Ontwikkelaars weten dat de kans op een hitje klein is en lanceren om die reden soms gewoon 250 games met advertenties op de markt. Zappen er een kleine miljoen gebruikers per app langs (niet ongebruikelijk op mobiel), dan is zo’n zet goed voor ongeveer een half miljoen dollar aan advertentie-inkomsten. Het vervuilt de digitale winkels echter aanzienlijk.

Bron: Google Play

Modern-time strategy

Het effect van bovenstaande ontwikkelingen op de mobiele markt is inmiddels goed zichtbaar. Gamers kunnen minder ports en kwaliteit pellen op mobiel verwachten en ook zijn er consequenties voor de AAA-markt. Konami annuleert projecten om zich bijvoorbeeld sterker te richten op Pachinko in Japan of gokkasten met gamethema’s in de VS. Daarnaast implementeren diverse ontwikkelaars mondjesmaat microbetaalsystemen om casual gamers te ‘faciliteren’.

Maar ook hele genres zijn gekrompen vanwege de komst van free-to-play. Met name RTS; het genre dat het begin van Blizzard inluidde en het einde van Westwood. Dat bedrijf werd een speelbal van EA, dat Command & Conquer tot de laatste druppel uitmolk. Tot 2013, toen het na furieuze reacties van alphatesters de stekker uit de reboot van de reeks trok. Best logisch, want wachttijden en andere free-to-play-tactieken ondermijnden het principe van real-time strategy nogal.

En hoewel Starcraft II springlevend is, moet Activision vanaf nu op hetzelfde topniveau als EA spelen om aandeelhouders en investeerders tevreden te houden. Hierdoor is het de vraag of het bedrijf haar integriteit als gameontwikkelaar behoudt. EA plukte in de laatste paar jaren ontwikkelaars als bloemen uit de felgroene weide van de mobiele industrie. Activision deed met de aankoop van King iets vergelijkbaars, doch in één rake klap. Weet het Dungeon Keeper Mobile- en Command & Conquer-fiasco’s te vermijden met het oog op recente uitspraken over de heruitgave van oudere titels?

Media has no description

Bron: Market Realist

We sluiten af met een overzicht uit een recente marktanalyse. Hier zien we de topspelers in de game-industrie, met daarbij een bekend gezicht uit de mobiele industrie: Farmville-maker Zynga. Herinner je je de paragraaf over sociale casinogames zonder vergunningsverplichting? Ondanks immense verliesposten tu en 2012 en 2014, krabbelt Zynga terug. Het bedrijf rapporteerde begin dit jaar een kwartaalomzet van tegen de 200 miljoen dollar, met dank aan goed converterende titels als Wizard of Oz Free Slots Casino en Harvest Swap (Candy Crush met een boerderijthema). Ouders opgelet: in de beschrijving van de eerste app staat ‘Dit spel is bedoeld voor volwa enen’, ondanks de PEGI 12 cla ificatie. Ook staat er ‘Er kan niet met echt geld gespeeld worden’, ondanks de in-app aankopen. De laatstgenoemde ‘game’ heeft een PEGI 3-cla ificatie, maar de beschrijving leert dat je 13 moet zijn om het te mogen spelen. Gelukkig – voor Zynga – leest niemand beschrijvingen bij apps.

Media has no description

Bron: Google Play

Uiteindelijk zijn wij als spelers eindverantwoordelijk voor het succes van games en de werking van de markt. Maar vergeet niet dat we non- en casual gamers kunnen informeren over het effect van sociale games. Soms betekent het dat we met onze kinderen naast de sex-talk ook de app-talk moeten hebben. Het betekent ook dat we vrienden netjes kunnen vragen om te stoppen met verzoekjes voor levens via Facebook. En dat we consoles en pc’s blijven aanraden voor mensen die écht willen gamen. Want hoewel dit het jaar was waarin de mobiele markt explodeerde, is het ook een jaar van grote creatieve succe en op de AAA-markt. Lezer Tektwo herinnerde ons hier recentelijk aan:

“Met de idiote verkoopcijfers van de PS4, de record-verkoopcijfers van games als GTA en COD is opnieuw bewezen dat AAA-games op de consoles zelfs beter verkopen dan ooit tevoren. Het gaat om kwaliteit bij gamers en zolang bedrijven die kwaliteit brengen, worden verkoopcijfers opnieuw verpulverd tot in de lengte der dagen.”

Wij bedanken Tektwo en alle andere lezers voor de vele reacties dit jaar, want het zijn juist deze gesprekken die de pa ie voor games en het vertrouwen in de industrie benadrukken. Veel gameplezier tijdens de feestdagen!

Voor meer informatie, bijvoorbeeld voor ouders of educatieve doeleinden, mag je ons alles vragen. Merijn de Boer beantwoordt graag alle vragen over free-to-play, legale aangelegenheden en natuurlijk de inhoud van dit artikel. Voor meer informatie over de cijfers in dit artikel (of gewoon voor leesplezier), kun je onderstaande bronnen raadplegen.

Hoe de leeftijdsrating werkt (of niet) bij Apple
Financiële kwartaalcijfers King in 2015

Speel en win een gokverslaving
Premium games terug van weggeweest
Zynga trekt aanvragen voor gokvergunningen in
Marktverslag: EA en Activision domineren de game-industrie
Schikking van Apple met betrekking tot in-app aankopen
De logo's van PEGI

In de laatste weken van het jaar plaatst Gamer.nl een aantal artikelen onder de noemen 'Nieuws van het jaar'. Hierin analyseren we de belangrijkste nieuwsfeiten uit de game-industrie van 2015.

Artikel als favoriet toevoegen
Deel dit artikel

Aanbevolen voor jou