Naamloze alpha
17 mei 2009, 10:24:07. Dat was het precieze moment waarop Minecraft-bedenker Markus Per on, op internet beter bekend als Notch, de gratis alfaversie van zijn toen nog naamloze bouwgame lanceerde. Hij voegde onderstaande afbeelding bij en zette er een link bij voor forumbezoekers om het spel te downloaden, toen nog gratis. Notch beschreef de game als volgt: “De belangrijkste inspiratiebron is Infiniminer, maar qua gameplay zal het meer richting Dwarf Fortre gaan”.
Binnen tien minuten kreeg hij zijn eerste respons over de “te gekke” animaties. Vierentwintig uur later hadden gebruikers vier pagina’s gevuld met positieve reacties. Notch hield zijn vroege fans in de dagen die volgden via het forum direct op de hoogte van zijn werk aan het spel. Zo meldde hij toen al dat er een Survival-modus kwam waarin spelers moesten eten om in leven te blijven.
Forumgebruiker ‘jivemasta’ raadde Notch aan om spelers bomen te laten hakken voor hout en om stenen eerst te houwen voordat zij ermee konden bouwen. Hoewel niet iedereen het daarmee eens was, wilde Notch het toch uitproberen. Uiteindelijke voerde hij de optie definitief door, al is het ‘minen’ zonder te ‘craften’ nog steeds beschikbaar in de niet zo veeleisende Creative-modus.
Van bèta tot officiële release
Notch had ondertu en nog steeds geen naam voor zijn game. Forumgebruiker Paul Eres opperde de naam Minecraft, vanzelfsprekend een combinatie van twee hoofdactiviteiten in het spel: minen en craften. De naam staat in die zin symbool voor het open karakter van Minecraft, dat voor en door fans vorm kreeg.
Op 13 juni 2009 maakte Notch de Minecraft-bèta beschikbaar voor iedereen. Vele updates volgden, die allemaal nog terug te vinden zijn in het versiebeheer. Op 18 november 2011, ruim tweeënhalf jaar later, kwam dan eindelijk versie 1.0 uit, de officiële release. Ondanks de hogere prijs – Minecraft kostte eerder slechts tien euro in plaats van twintig – was er weinig verschil met de bèta.
Wereldtypen, speelmodi, vijanden, dieren, soorten blokjes en eten werden net als voorheen mettertijd toegevoegd. De officiële release was niet meer dan een formaliteit voor een game die al ver daarvoor speelbaar was, maar aan de andere kant nooit helemaal af is.
Platformen en verkopen
Minecraft groeide ondanks zijn alfa- en later bètastatus al snel uit tot een enorme hit. Het spel was in die tijd al zo succesvol dat er ook een mobiele versie werd ontwikkeld. Halverwege 2011, nog voor de officiële pc-release, kwam Minecraft – Pocket Edition uit voor Sony’s Xperia Play en later ook voor andere Android-toestellen en iOS. Ook volgde een versie voor Microsoft’s Xbox 360, die het record van snelst en bestverkopende digitale game voor het platform verbrak.
Sinds afgelopen week zijn er ook versies voor PlayStation 4 en Xbox One, een PS3-versie kwam al eerder uit. Minecraft is daarmee vrijwel op ieder apparaat speelbaar en groeide zo gestaag uit tot de bestverkochte betaalde game ooit (die los aangeschaft moet worden). De bouwgame laat zelfs kaskrakers als Grand Theft Auto en de recente Call of Duty-delen achter zich.
Ma asucces
Maar wat maakt Minecraft nou zo succesvol? De verklaring ligt grotendeels in de parallellen met het nog altijd populaire LEGO. Zoals menig kind zich vermaakte met die kenmerkende steentjes, biedt Minecraft bouwplezier in de virtuele wereld. Simpel om mee te beginnen, maar oneindig complex voor wie zich erin verdiept.
Minecraft heeft daarnaast ontzettend veel baat gehad bij zijn community. Die hielp om het spel bekender en daadwerkelijk groter te maken. De miljoenen spelers maken nog altijd allerlei modificaties voor het spel: skins voor het personage, nieuwe texturen voor de wereld en mods die bijvoorbeeld monsters of andere gekkigheden toevoegen. Tijdens de bètafase doken er al talloze websites op waarmee geïntere eerden het spel zelf uit konden breiden, zoals MinecraftMods.com.
Het hielp ook dat Minecraft geen tutorial bood. Hierdoor werden spelers aangespoord om met elkaar te praten over het spel. Er bestonden toen nog geen crafting guides, geen wiki-pagina’s, niets. Ook bleef Notch luisteren naar de feedback van spelers en werden veel van hun klachten aangepakt en geleverde suggesties meegenomen.
Verder droegen YouTube en streamingservice Twitch flink bij aan de populariteit. Wie nu op Minecraft zoekt via YouTube krijgt bijna honderd miljoen resultaten. Van tutorials tot nagebouwde steden, filmsets, nagespeelde films en gekke mods of glitches. Een aantal gebruikers verdient zelfs hun dagelijks brood met het maken van Minecraft-video’s. De game blijft op deze manier altijd op de radar en haalt zo nog dagelijks nieuwe spelers over de streep. Het spel heeft tevens zijn eigen evenement gekregen, Minecon. De oudste bezoeker hiervan was 77 en de jongste 4. Minecraft is in principe voor iedereen.
Leerzaam
Minecraft blijkt zich prima te lenen voor educatieve doeleinden. Voornamelijk omdat kinderen de mogelijkheid krijgen hun fantasie op de vrije loop te laten. Maar het spel is tegelijkertijd erg gestructureerd en kan leerzaam zijn. In de Survival-modus leren kinderen bijvoorbeeld verschillende ‘productieproce en’: hak een boom voor hout, vang een vis om jezelf te voeden en wijsheden als eet geen rauwe kip.
Inmiddels worden er heuse kampen georganiseerd waarbij kinderen een gehele week Minecraft spelen (met afwi eling). Ook in klaslokalen is er een rol weggelegd voor het spel. MinecraftEdu is een speciale versie van de game die tegen korting beschikbaar is en leraren meer middelen geeft om binnen Minecraft schoolopdrachten te geven.
Blokbuster
Minecraft is daarmee een eigen platform geworden dat games als medium overstijgt. Het is de digitale evenknie van LEGO. Het ultieme bewijs daarvan is mi chien wel dat de Deense speelgoedfabrikant en Mojang voor LEGO: Minecraft hebben samengewerkt en dat er nog altijd nieuwe sets van verschijnen. De potentie van het spel is net zo groot als de fantasie van zijn fans.
Het is dan ook geen verra ing dat Minecraft-maker Mojang is opgekocht door Microsoft. De deal, die deze maandag bekend werd gemaakt, kost Microsoft 2,5 miljard dollar. Minecraft blijft beschikbaar voor alle platformen. De oprichters van Mojang vertrekken echter wel. We zijn benieuwd naar wat deze grote stap in gaat houden voor Mojang, en in het bijzonder Minecraft.