Met de komst van Doom 3 lijkt het erop dat er wederom een nieuwe mijlpaal in het First Person Shooter genre zal worden neergezet. Dat is ook niet zo vreemd, want alle voorgaande games van id Software hebben hun sporen nagelaten in de vele titels die erop volgden, het Texaanse bedrijf kan zelfs met recht uitvinder van het genre genoemd worden. Toch is het niet louter id Software dat wat betekend heeft voor dit populaire genre. Wij hebben alle First Person Shooters vanaf 1992 tot heden, die het genre van een nieuwe definitie hebben voorzien, op een rijtje gezet.1992: Wolfenstein 3D

Wolfenstein 3D van id Software kan met een gerust hart de pionier van het FPS genre genoemd worden. Het spel was voor zijn tijd niet alleen een grafische revolutie, met ongekend mooie en soepele VGA graphics die al op een 16 Mhz 286 PC te bewonderen waren, het legde ook qua gameplay de standaard voor het nieuwe genre. Veel elementen die in huidige FPS games als vanzelfsprekend verondersteld worden, waren al aanwezig in Wolfenstein 3D. Het bekende gezondheids- en ammunitiemetertje, het wapen onderin het scherm, wapens die je door het spel heen stuk voor stuk tot je beschikking krijgt en extra gezondheid en kogels die door het level heen gestrooid liggen, in Wolfenstein 3D was het al van de partij. Wolfenstein kende nog wel zijn beperkingen, maar daar maalde niemand om. Zo was het spel opgebouwd uit blokken, waren er geen grond- en plafondtexturen en was springen en bukken niet mogelijk. Maar we waren nog niets gewend in de tijd en Wolfenstein wist een heerlijke sfeer neer te zetten die het afknallen van nazi's tot een genot maakte.

Wolfenstein 3D1993: Doom

Voordat iedereen goed en wel bekomen was van de impact van Wolfenstein 3D en de concurrentie de inhaalslag kon maken op id Software, had men de volgende mijlpaal al weer klaar: Doom. Daar waar Wolfenstein slechts verbazingwekkend was, grensde de grafische revolutie die Doom ontketende aan het ongelooflijke. Nieuwe (grafische) features waren schuine wanden, hoogteverschillen, buitenlocaties, (knipperend) licht en schaduw, liften en multiplayer via een lokaal netwerk. Het spel blonk daarnaast ook uit in gameplay, met tot de dag van vandaag bijna ongeëvenaard leveldesign, briljante wapens, angstaanjagende monsters en onvergetelijke geluidseffecten die voor een ongekende sfeer wisten te zorgen. Doom was de grootste mijlpaal die het FPS genre ooit gekend heeft en we denken niet dat dat ooit nog zal veranderen.

DoomDoom EngineMet de Doom engine had id Software voorlopig ongeveer het maximale uit de PC's gehaald en er zat dan ook niet veel anders op, dan verder te gaan met de huidige technologie. De Doom engine werd door id Software zelf nog één keer in een ander spel gebruikt, en wel Doom II: Hell on Earth (1994). Het spel was geen revolutie ten opzichte van het origineel, maar wel een mega-evolutie. Het bevatte meer wapens, monsters, levels en vooral nóg betere gameplay. Heretic: Shadow of the Serpent Riders (1994) was de eerste game waarbij id Software haar engine verhuurde aan Raven Software, het begin van een jarenlange samenwerking. Kortweg omschreven: Doom in een fantasy-jasje. Vooral de wapens in Heretic waren erg innovatief en de magische effecten waren erg mooi uitgewerkt, hoewel er van technologische vooruitgang geen sprake was.Heretic1994: System Shock

Hoewel System Shock van Origin destijds niet de waardering kreeg die het verdiende, bleek het achteraf zijn tijd reeds ver vooruit: té ver! Een ultieme en angstaanjagende mix tu en RPG en First Person Shooter, met een sterke verhaallijn en een ingewikkelde interface. Het spel ondersteunde resoluties tot 640x480, iets waarbij id Software voorlopig het nakijken had. Ook kende het spel schuine ondergronden en zelfs een enigszins primitieve physics engine. Het spel was echter geen 'run and gun' shooter en voldeed zodoende niet aan het verwachtingspatroon van veel gamers. Het spel verkreeg later gelukkig wel een cultstatus.

System Shock1995: De generatie 'Wij ook Doom!'

Tu en de originele Doom en de daarop volgende, echte revolutie, verschenen er talloze games die probeerden een graantje mee te pikken van het succes. Veel van deze titels waren een kort leven beschoren, maar een aantal wist door te breken, meestal vanwege innovaties binnen het bestaande concept. Een aantal uitschieters:

Star Wars: Dark Forces: LucasArts betrad het FPS genre en hoe! Eigenwijs als ze waren ontwikkelden ze voor Dark Forces een volledig nieuwe 3D engine die als eerste bewegingen als bukken, springen en omhoog en omlaag kijken in een actierijke shooter implementeerde. Descent: Geprezen door de een, letterlijk uitgekotst door de ander, zo is Decent nog het best te omschrijven. Interplay koos voor de volledige 3D aanpak en liet de speler met een soort van ruimteschip door een ingewikkeld gangencomplex vliegen. Je richtingsgevoel was snel zoek en tegenstanders in het vizier houden was niet altijd even gemakkelijk. Technologisch was Decent echter een flinke sprong voorwaarts, met erg ingewikkelde constructies en uit polygonen opgebouwde tegenstanders.Terminator: Future Shock: Net als Decent pakte ook Future Shock uit met monsters opgebouwd uit polygonen. Ook was het het eerste spel met de free look, wat nu niet meer weg te denken is uit het first person shooter genre. Vlnr: Dark Forces en Descent