Het was liefde op het eerste gezicht; of in ieder geval iets dat daar heel veel op leek. Bij verschijning op kantoor pakte de console ons vrijwel onmiddellijk in met zijn elegante ontwerp, fantastische controller en algehele verfijning. Gepaard met de droombeelden die Sony al een tijd schetste — vista’s vol streamingmogelijkheden, connectiviteit met de Vita en sociale opties — was de PlayStation 4 overduidelijk het mannetje.
De grootste handicap van de console was een vanzelfsprekende: er waren niet genoeg games om de PlayStation 4 onafgebroken aan te laten staan de eerste weken. Met slechts een paar echt nieuwe titels en zonder backwards compatibility, grepen gamers waarschijnlijk al na enkele dagen terug naar hun Xbox 360 of PlayStation 3, die hen dankzij een imposante backlog wel door de feestdagen heen konden helpen.
Stilte na de start
Nu is het oneerlijk om een nieuwe console hier hard op af te rekenen. Het kost immers tijd voor ontwikkelaars om te wennen aan de techniek van een nieuwe console en een deel wacht vanzelfsprekend de verkoopcijfers af. Het is vooral de combinatie van nieuwsgierigheid en schaarste die de PS4 alsnog een heel erg gewild item maakte.
Sony’s exclusieve games voor het platform waren nogal wi elvallig. Platformer Knack bleek een farce, shoot ‘m up Resogun was daarentegen fantastisch en Killzone: Shadow Fall hing ergens tu en de twee labels in. Aangevuld door enkele third-party multiplatformtitels was de line-up van de PS4 bij lancering niet heel overtuigend. Twaalf maanden later gaat die constatering nog steeds op.
Er is nog geen fri e nieuwe franchise of fantastisch nieuw deel van een gameserie die de PS4 bestaansrecht geeft. Het zijn enkele flink opgekalefaterde versies van games die we al van binnen en buiten kennen (The Last of Us: Remastered, GTA 5, Sleeping Dogs: Definitive Edition, Diablo III: Ultimate Evil Edition, Tomb Raider: Definitive Edition) die het portfolio opfleuren. Met het binnenhalen van deze bewezen kwaliteitsgames speelt Sony een gemakkelijke kaart uit. Het doet verder nog weinig recht aan de investering die veel gamers hebben gemaakt met het vroeg aanschaffen van de console.
Niet dat het de verkoop van de PlayStation 4 heeft gehinderd; binnen tien maanden ging de console al meer dan tien miljoen keer over de toonbank. Daar zitten volgens Shuhei Yoshida ook veel consumenten bij die nooit een PlayStation 3 hebben gekocht. Een nieuwe doelgroep dus.
In die zin heeft Sony met zijn heruitgaven op economische wijze een sterke line-up samengesteld. De doorgewinterde PlayStation-gamers die deze spellen al op hun de PS3 gespeeld hebben, blijven wel enigszins bekaaid achter. Want wat kunnen zij nu spelen dat de aankoop van een dure nieuwe console rechtvaardigt? Na Infamous: Second Son en First Light is het heel stil gebleven. Het zullen vooral titels zoals Destiny, Watch Dogs en onlangs Far Cry 4, Grand Theft Auto 5 en Dragon Age: Inquisition zijn die de PlayStation 4 draaiende hebben gehouden dit jaar. En laten we eerlijk zijn: dat zijn niet de games die je het gevoel geven dat je echt bij Sony moest zijn voor de beste games.
Extra pijnlijk was de lancering van Driveclub — een game die het paradepaardje voor Sony’s online service had moeten zijn en daarmee een rechtse directe richting Microsofts Xbox Live. Maar het liep net even anders. Tot op heden blinkt de sociale racegame vooral uit in het maken van slechte reclame voor het toch al wat stotterende PlayStation Network. De bijna Sim Cityiaanse taferelen leidden er toe dat nog steeds niet iedereen goed en wel heeft kunnen genieten van wat Driveclub te bieden heeft. En dat is zonde, want onder de motorkap is Driveclub een uitstekende game.
PSN-problemen
Gelukkig laat onder meer Destiny zien dat online gamen wel degelijk goed kan gaan op de PlayStation 4. En dat mag ook wel nu er voor de service betaald moet worden. Sony pakte de introductie van het betaald online gamen wel slim aan door het PlayStation Plus-lidmaatschap breder te trekken. Zo blijven leden maandelijks gratis games krijgen en werd onlangs nog het indrukwekkende Share Play geïntroduceerd. Hiermee kunnen spelers hun games steeds voor een uurtje delen met vrienden, gewoon over een internetverbinding.
Voor wie vooral veel last heeft gehad van storingen en lange wachttijden, zijn dat slechts pleisters op de wonden. Zeker wanneer zij horen dat concurrent Microsoft zijn zaken online over het algemeen wel goed op orde heeft, enkele lo e games daargelaten. En laat die concurrent nu net een paar maanden geleden zijn console hebben geïntroduceerd in Nederland.
Xbox One stoomt op
Natuurlijk was de Xbox One stiekem al langere tijd aanwezig in ons land, maar sinds 5 september is het officieel. Toch maakt Microsofts console vooral in de VS flinke inhaalsprongen. Na een prijsverlaging van 50 dollar op 2 november heeft Microsoft de Xbox One-verkopen in de VS zien verdrievoudigen. In de laatste weken zijn er volgens Microsoft in de VS dan ook meer Xbox One’s dan PlayStation 4’s en Wii U’s over de toonbank gegaan. Na een belabberde aankondiging omgeven door ophef en een veel te late lancering in delen van Europa, lijkt de console nu aardig op stoom te komen. Kijk maar naar de exclusives dit najaar: Forza Horizon 2, Sunset Overdrive en Halo: The Master Chief Collection. Stuk voor stuk toppers.
Laten we hopen dat Sony het als een waarschuwing ziet: er is werk aan de winkel . Gamers hebben in 2014 vooral veel geld neer moeten leggen: de console, acce oires zoals extra controllers en PlayStation Eye, een PS Plus-abbonement. Volgend jaar is het tijd voor Sony om in ons te investeren. Of liever gezegd: in goede games, een stabiele online service en het uitrollen van de innovatieve services en producten die het al een tijdje belooft. Vooral dat laatste zou nog wel eens kunnen tegenvallen; zo meldde Sony al dat het zijn veelbelovende vr-bril (Project Morpheus) nog niet als consumentenproduct ziet. Daarnaast hebben we nog steeds geen concrete lanceerdatum voor streamingdienst PlayStation Now. Of een duidelijk inzicht in de prijs voor het ‘huren’ van spellen.
Tot die tijd, en zonder games als The Order 1886, Bloodborne en Uncharted 4: A Thief’s End, blijft Sony met zijn PlayStation 4 vooralsnog een koploper zonder al te veel franje. Zo’n veelbelovend talent waar je nog steeds vertrouwen in hebt, maar voor wie het de hoogste tijd is om dat eens terug te gaan verdienen.