Mea Culpa, Fifa 11 was eigenlijk geen negen waard. Tenminste, niet nu we weten hoe je echt een potje voetbal speelt, in zijn opvolger Fifa 12. Na een paar dagen ondergedompeld te zijn in ‘s werelds beste voetbalsimulator, verlangen we eigenlijk alleen maar naar meer. Fifa 12 is namelijk bijzonder compleet en dankt dat grotendeels aan een paar ogenschijnlijk kleine aanpa ingen in de gameplay. Natuurlijk komt de game ook met een paar nieuwe, voornamelijk op online toegespitste features en biedt het meer emotie en ietwat opgepoetste graphics. Maar het grootste verschil met al zijn voorgangers is toch echt het voetbal zelf.
Wie al een tijdje Fifa speelt, weet al dat de game in verdedigend opzicht eigenlijk nooit veel voor heeft gesteld. Door simpel op een knop te drukken werd de verdedigende speler als een atleet op anabolen gelanceerd richting de aanvaller, waarna deze actie simpel werd gevolgd door een tackle of een sliding. Een manier van spelen die weinig tot geen inzicht vraagt van de vaardigheden van de speler. Nog erger, in Fifa 11 gaf het sommige teams, zoals Chelsea en Real Madrid, zelfs een ongelofelijk voordeel, omdat de nadruk van het verdedigen in deze versie wel heel erg op het fysieke aspect lag. Spelers die graag met flair en techniek spelen kunnen nu gelukkig opgelucht ademhalen, in Fifa 12 zal het voetbal zegevieren.
Leve het voetbal
Deze keer namelijk geen kamikaze-aanvallen meer, maar weloverwogen, goed doordachte acties. En dat allemaal dankzij een paar handige ingrepen. Om te verdedigen heb je dit keer wat meer opties, stuk voor stuk bedoeld om op het juiste moment in te zetten. De zogenaamde rush is vervangen door de contain-knop. Wie nu op de A-knop drukt zal wel richting de aanvaller bewegen, maar vervolgens op een metertje blijven hangen. Door de knop in te houden en mee te sturen blijf je constant op ongeveer dezelfde afstand van je tegenstander. Aan jou de taak om op het juiste moment een tackle of een sliding in te zetten. In het verlengde van de contain-knop heb je ook nog de jocky-knop (rechter trigger) die je wat meer vrijheid geeft in de afstand tot aan de aanvaller.
Een kleine aanpa ing zul je mi chien denken, maar door deze nieuwe aanpak verandert het spelbeeld radicaal. Spelers zullen niet langer als een dolle naar voren stormen, maar wachten op een beweging van de tegenstanders of bedenken zelf een creatieve oplo ing om een man te verschalken. Een schijnbeweging volstaat al om een verdediger te vroeg te laten instappen, om daarna vrolijk naar de goal te wandelen. Er achteraan rennen om vervolgens de speler met wat geduw en getrek van scoren af te houden kan nog steeds, maar wordt in dit deel moeilijker gemaakt en bovendien ook veel eerder bestraft. Precies zoals het hoort.
Wij vinden deze aanpak in ieder geval een verademing ten opzichte van de voorgaande delen, omdat creatieve spelers die verder kijken dan de basisvaardigheden, dit keer toch in het voordeel zijn. Balbezit wordt veel minder snel afgewi eld en slinkse doorsteekballen of een mooie schaar zullen nu veel vaker het spelbeeld gaan vormen. Gewoonweg omdat de speler zich veel minder hoeft te bekommeren om tegenstanders die als een dolle stier over het veld heen rennen. Het kan nog steeds voorkomen, maar zal genadeloos worden afgestraft door de ervaren spelers.
Om het ‘totaalvoetbal’ in Fifa 12 compleet te maken, zijn er nog twee nieuwe features geïntroduceerd: Precision Dribbling en Player Impact Engine. Precision Dribbling geeft je als speler de mogelijkheid om op een veel kleiner gebied te draaien en de bal af te schermen van de tegenstander, maar ook van de bijvoorbeeld de achterlijn. Met een druk op de knop draai je bijvoorbeeld met je rug naar de tegenstander om vervolgens zelf te kiezen welke je kant je op rent. En de hele tijd blijft de bal keurig aan je voeten (al is dit wel afhankelijk van de vaardigheden van de voetbalspeler). Het klinkt op papier mi chien niet erg overtuigend, maar het gevoel dat je dit keer over de bal hebt, is vele malen groter dan in vorige delen.
Physics
De Player Impact Engine zorgt er vervolgens voor dat spelers dit keer op een realistische manier tegen elkaar aanbotsen en vechten om de bal. Zo hoef je niet langer bang te zijn om direct de bal te verliezen als een speler naast je loopt, maar kun je ook echt je lichaam gebruiken om de bal te beschermen. Ook een tackle van een tegenstander hoeft niet direct te betekenen dat je bal verliest. Deze zou zomaar door de botsing over de voet van de verdediger kunnen rollen waarna jij, als je tenminste nog op je voeten staat, in balbezit blijft. Jammer genoeg blijkt deze nieuwe physics-engine wel wat (tijdelijke?) beperkingen te hebben. Zo kregen we al meerdere malen een penalty tegen terwijl we toch 100 procent zeker de bal speelden en vielen spelers soms wel op een hele rare manier om of stuiterden ze behoorlijk ver terug na een botsing. Vervelend als je de laatste man bent.
Door deze nieuwe laag, heeft de game wel veel meer een gezicht gekregen. Het spel is een stuk tactischer geworden en vraagt om meer inzicht van de speler. Daarnaast is het vooral veel harder werken voor een goal, maar dat maakt Fifa 12 des te meer een spel waar je jezelf als voetballiefhebber uren mee zult kunnen vermaken. Op World Cla wordt zelfs Heracles uit met Ajax een zware dobber en blijkt Willie Overtoom net zo’n plaaggeest te zijn voor de verdediging als in het echt. Veteranen zullen zich de eerste paar wedstrijden vast en zeker ongemakkelijk voelen en zich afvragen of ze het spelletje verleerd zijn. Maar met een paar keer oefenen komt de kwaliteit van de nieuwe elementen vanzelf bovendrijven en zullen de meesten niet anders meer willen.
Omdat we deze review moesten schrijven zonder toegang tot de online features, beperken we ons in dit artikel tot het offline gedeelte, maar ook hier is meer dan genoeg te doen en te beleven. Veel is er op het eerste gezicht niet veranderd, met eigenlijk alle opties uit zijn voorganger nog intact. Alle Be a Pro-modi zitten er nog in, evenals de Toernooien, Virtual Pro en een heel resem aan opties om je game naar smaak aan te pa en. De meeste tijd zul je ongetwijfeld doorbrengen in de carrièremodus en het is ook op deze plek waar de meeste veranderingen zijn doorgevoerd. En dan met name op het gebied van voetbalbeleving, transferchaos en emotie. Vooral het transfergedeelte is grondig onder handen genomen en biedt dit keer veel meer ruimte om te onderhandelen, te kopen en te verkopen.
Voetbal is emotie
Zo zullen spelers zelf vragen om een transfer wanneer ze het niet meer zien zitten of toch een stapje hoger willen. Zo gaf Gregory van der Wiel bijvoorbeeld al na een half seizoen aan toch echt te willen vertrekken. Die eis kun je inwilligen, maar is het ook mogelijk om, net als in het echt, ervoor te kiezen om een speler te houden. Mits je toestemming van de Raad van Bestuur krijgt, zul je naargelang de wensen van de speler vanzelf merken of dat de goede keuze is geweest. Daarnaast krijg je nu veel meer informatie over spelers die te huur zijn of graag weg willen bij hun club. Slimme trainers kunnen op deze manier snel en goedkoop shoppen.
Helemaal goedkoop wordt het wanneer je veel tijd stopt in het scouten van spelers. In Fifa 12 is het mogelijk om met maximaal drie scouts heel specifiek op zoek te gaan naar nieuwe spelertjes voor je jeugdelftal. Om vervolgens rustig te wachten tot de talenten kunnen aansluiten bij de grote jongens. Scout goed en je vindt echte pareltjes die jouw team sterker maken en uiteindelijk ook veel geld op kunnen leveren. Wie serieus werk maakt van de carrièremodus zal uit het nieuwe scoutinggedeelte zeker veel plezier halen en het managen van zijn team naar een hoger niveau tillen.
Helemaal leuk wordt het tijdens transferperiodes. En dan vooral de laatste dag. In plaats van de gebruikelijke dag-voor-dag-simulatie, verloopt de laatste dag per uur. En dat is het moment waarop er op het laatst nog een mailtje de deur uitgaat voor jouw favoriete speler met een bedrag dat je bijna niet kunt weigeren. Aan jou de taak de afweging te maken tu en het geld en de kans dat je geen vervanging meer vindt en daardoor uiteindelijk het kampioenschap verliest. Of natuurlijk veel geld verdient én een groeibriljantje koopt voor een schijntje. Wij kregen bijvoorbeeld in het laatste uur een bod op Vertongen van maar liefst dertig miljoen euro. We hebben het niet gedaan, maar de twijfel was er zeker. Het is alleen een beetje zuur om te zien dat de bedragen voor de spelers soms in gelijke tred lopen met de rare uitspraken van directeuren uit de echte voetbalwereld. 8 miljoen voor A aidi en 34 miljoen voor Eriksen is toch echt te veel voor die twee.
De nieuwe transferaanpak illustreert wel duidelijk dat EA Sports kiest voor meer emotie. Iets wat je ook terug ziet tijdens een lopend seizoen. Spelers laten duidelijk merken of ze tevreden zijn of niet. Evenals de manager zelf. Zo kun je bijvoorbeeld aan de vooravond van een wedstrijd tegen een rivaal de tegenstander via de media complimenteren dan wel schofferen. Ook is het mogelijk om specifieke spelers te motiveren of het team als geheel te prijzen. Een kleine boost in zelfvertrouwen kan je ploeg namelijk net dat beetje extra geven om te winnen. Om het geheel nog wat verder uit te diepen, zul je constant berichten krijgen van bijvoorbeeld trainers die boos zijn op de arbitrage of spelers die in topvorm zijn. Allemaal kleine details, maar wel dé manier om jou als speler helemaal op te laten gaan in je spel.
Variatie
Om ook dat laatste beetje voetbalgevoel uit de game te persen, zorgt een uitgebreid commentaar er dit keer voor dat je ook op het gebied van audio constant op de hoogte wordt gehouden van het wel en wee van je club. Voor aanvang van een wedstrijd hoor je hoe goed je het doet en wat er van je verwacht wordt. En dit keer zijn het geen standaard tekstjes en zijn de voorspellingen en analyses van de commentator meestal ook daadwerkelijk correct. Tijdens de wedstrijd zelf voelt het ook allemaal wat juister aan, al zat onze allergrootste voetbalvriend Evert ten Napel er nog steeds erg vaak naast. Toch maar weer terug naar Clive Tyldesley en Alan Towsend. Die dit keer ook hulp krijgen van twee nieuwe commentatoren, Alan Smith en Martin Tyler, die wij voornamelijk te horen kregen tijdens bekerwedstrijden. Een beetje afwi eling kan natuurlijk nooit kwaad.
Grafisch is er in Fifa 12 niet heel veel veranderd ten opzichte van zijn voorganger. De bekende spelers zien er goed uit, maar de mindere goden lijken nog steeds familie van elkaar te zijn. De stadions mogen dan iets gedetailleerder te zijn, een overtuigend publiek blijkt nog altijd te veel gevraagd. Het grootste verschil wordt eigenlijk gemaakt door de eerder genoemde Player Impact Engine, die ervoor zorgt dat iedere speler een breder scala aan animaties heeft, waardoor hij nooit twee keer achter elkaar dezelfde beweging maakt na bijvoorbeeld een botsing. Gelukkig was er met de vorige Fifa grafisch al weinig mis, dus ook nu ziet de game er weer bijzonder goed uit.
Voor zover we ze uit hebben kunnen testen, wijzen de nieuwe elementen in Fifa 12 eigenlijk maar naar één conclusie: Het spel wordt de nieuwe standaard in het voetbalgenre. De verfri ende en uitdagende manier van verdedigen en de toevoeging van Precision Dribbling brengt het spel naar een veel hoger niveau. Daarnaast geeft het carrièregedeelte je nu nog meer het gevoel dat je daadwerkelijk een club managet, en dan vooral door ook het emotionele aspect erbij te betrekken. En om maar een eeuwenoud cliché aan te halen: voetbal is emotie. Hopelijk kunnen we je snel vertellen of het online-gedeelte ook stand houdt, tot die tijd wachten we nog met het geven van een definitief cijfer. Maar op basis van wat we gezien hebben, kunnen we je alvast vertellen dat Fifa 12 een uitstekend resultaat zal boeken.