Tip 01: FullHD of niet?
Eigenlijk hadden we dit artikel ook gewoon 'Checklist: televisies’ kunnen noemen, want een televisie die niet hd is, kom je maar heel zelden tegen. Dikke beeldschermen hebben we tien jaar geleden al vaarwel gezegd en het aantal pixels en de beeldkwaliteit van je nieuwe televisie is sowieso erg goed; echt slechte modellen zijn simpelweg niet meer verkrijgbaar. De prijzen van een flatscreen-televisie zijn de afgelopen jaren enorm gedaald en voor een paar honderd euro heb je een geweldige hd-televisie die je op je blu-ray-speler, PlayStation, pc of Apple TV kunt aansluiten. De ene fullHD-televisie is echter de andere niet en er zijn veel dingen waar je op moet letten bij de aanschaf van je nieuwe breedbeeld-tv. Vooral wat betreft aansluitingen, want als je er bijvoorbeeld een satelliet-tuner of oude videoconsole op wilt aansluiten, heb je een beperktere keuze.
Voor een paar honderd euro heb je tegenwoordig al een geweldige hd-televisie
Tip 02: Beelddiagonaal
Voordat je naar de winkel rent, is het belangrijk dat je precies weet hoe groot je tv mag zijn. Pak het meetlint er dus bij en kijk wat de maximale grootte voor je wand kan zijn. De televisie moet natuurlijk niet te klein zijn, want dan lees je de ondertiteling niet meer. Te groot is ook niet goed, want dan krijg je nekpijn van het heen en weer bewegen van je hoofd. Het is ook handig om te kijken hoe ver je van je nieuwe televisie af gaat zitten. Kun je maximaal twee meter van de wand zitten, dan is een kleinere televisie natuurlijk veel handiger dan wanneer je zes of zeven meter van het apparaat gaat zitten. De grootte wordt aangegeven in inch. De standaardgrootte van een televisie is tegenwoordig 32 inch: dit betekent dat het van de hoek linksonder tot de hoek rechtsboven precies 32 inch is. Dit komt neer op zo’n 80 centimeter. De uiteindelijke grootte van de televisie is een beetje meer, omdat er nog een rand om de tv zit. Naast de beelddiagonaal is het formaat ook belangrijk. Eigenlijk hebben de meeste televisies een verhouding van 16:9, dit betekent dat de hoogte 9/16e van de breedte is. Sommige beeldschermen zijn ultra wide en hebben bijvoorbeeld een verhouding van 21:9.
Hoeveel inch?
Tip 03: Beeldresolutie
Als je weet hoe groot de televisie mag zijn, is het tijd om te kijken naar de beeldresolutie. De resolutie wordt uitgedrukt in pixels, net als bij je pc-monitor. Des te meer pixels je televisie heeft, des te gedetailleerder je beeld zal zijn. Je beeldresolutie hangt ook samen met de beelddiagonaal. Een kleinere televisie van 32 inch met een resolutie van 1280 x 720 pixels kijkt mi chien wel beter dan een grote tv van 50 inch met een resolutie van 1920 x 1080 pixels. De meeste televisies hebben tegenwoordig een beeldresolutie van 1920 x 1080 pixels, dit wordt ook wel full hd genoemd. Staat er op een tv dat het full hd is, dan heeft het scherm dus minstens dit aantal pixels. Een stapje kleiner is hd ready: voor deze optie moet een televisie minstens een resolutie van 1280 x 720 pixels hebben. Veel kleinere televisies zijn hd ready. Een andere term voor hd ready is ook wel 720p, genoemd naar het aantal verticale pixels. Voor een full-hd-televisie is dit 1080 pixels; dit wordt ook wel 1080p genoemd.
Tip 04: 4K en 5K
Full hd was een aantal jaren geleden nog het summum, maar tegenwoordig moet je voor een briljante kijkervaring naar de termen 4K of 5K kijken. Officieel betekent 4K dat er minstens 4096 horizontale pixels op het scherm moeten zitten, maar voor televisies komt dit vaak neer op 3840 pixels. 4K kan ook uhd or ultra high definition heten. Wil je helemaal een perfecte resolutie en heb je net een zak geld gekregen, ga dan voor een 5K-televisie. Dergelijke toestellen, met een resolutie van ten minste 5120 horizontale pixels, zijn nog wel zeldzaam. En duur: reken al snel op enkele duizenden euro’s.
Het allernieuwste? 5K-televisies, met ten minste 5120 horizontale pixels
Tip 05: Led, oled, qled
Een standaard televisie werkt met led, precies gezegd kleine led-lampjes die het beeldscherm van achteren verlichten. Zonder led-lampjes zou je geen beeld zien. Niet elke pixel heeft zijn eigen ledverlichting: meerdere pixels worden door één led-lampje verlicht. In een standaard televisie zitten een paar honderd leds. Bij een oled-televisie is dit anders. Oled staat voor organic led en dat betekent dat elke pixel individueel licht geeft. De zwartwaarden zijn daarom een stuk beter, omdat elke pixel afzonderlijk uitgezet kan worden. Omdat er zoveel led-lampjes in een oled-tv zitten, zijn deze apparaten een stuk duurder dan normale led-televisies. Een oled-televisie kan wel een stuk minder diep zijn dan een normale led-televisie omdat er geen led-lampjes achter het beeldscherm hoeven worden geplaatst. Ook het energieverbruik kan lager liggen dan bij een normale led-tv. Een qled-televisie werkt met zogenaamde quantom dots. Kort gezegd kan één pixel alle kleuren van de regenboog individueel weergeven. Dit zorgt voor extreem realistische kleuren. Een nadeel ten opzichte van oled is dat pixels niet aan- of uitgezet kunnen worden; daardoor zijn de zwartwaarden iets minder dan bij een oled-televisie.
De zwartwaarden bij een oled-tv zijn erg goed, omdat elke pixel afzonderlijk uit kan
Gebogen schermen
Tip 06: Hdmi
Het is tegenwoordig vrij normaal dat je apparatuur over hdmi beschikt. Daarom is hdmi ook een aansluiting die je op alle televisies terugvindt. Alleen enkele kleine en goedkope televisies hebben nog een oude analoge scart-aansluiting. Je settopbox van je televisieprovider, je PlayStation, je pc, je Apple TV: allemaal hebben ze een hdmi-aansluiting. Een hdmi-kabel is goedkoop en het aansluiten van je apparaat op je televisie moet dan ook een fluitje van een cent zijn. Mocht je apparaat geen hdmi-aansluiting hebben (zoals bijvoorbeeld de nieuwste MacBook Pro’s), dan kun je in de meeste gevallen een adapter gebruiken.
Tip 07: Nog meer video
Naast een hdmi-aansluiting vind je op de meeste televisies nog allerlei andere connectoren. Een composiet-aansluiting komt regelmatig voor, net als een componentingang. De eerste is een analoge gecombineerde video- en audioaansluiting, die meestal gebruikt wordt voor oudere apparatuur, zoals de Wii. De aansluiting bestaat uit drie tulp-ingangen: een gele voor het videosignaal en een rode en witte voor de twee audiokanalen (rechts en links). De componentingang is bijna hetzelfde, maar bestaat uit vijf tulp-aansluitingen: drie voor video en twee voor audio. In de meeste televisies kun je composietkabels aansluiten op drie van de vijf tulp-aansluitingen van de component-ingang.
Sommige televisies kun je met een hdmi-kabel aansluiten op je versterker
Tip 08: Audio
Je kunt natuurlijk de interne luidsprekers van je televisie gebruiken, maar voor een goede thuisbioscoopervaring sluit je je televisie aan op je audioversterker. Dit kan op twee manieren. De beste manier is digitaal, via een optische kabel. Je versterker moet dan wel een digitale optische ingang hebben. Je herkent dit aan de vierkante aansluiting met het rode lampje binnenin. In tegenstelling tot wat veel mensen denken is dit geen laser, maar een led-lampje. Via een glasvezelkabel wordt het geluid digitaal naar je versterker gestuurd. Een andere optie is via de analoge aansluiting. Dit zijn twee tulp-aansluitingen: wit voor links en rood voor rechts. De optische audio-aansluiting kan ook toslink heten of digital audio out. Sommige televisies kun je ook op je versterker aansluiten met een hdmi-kabel. Denk er dan wel om dat je de hdmi-uitgang van je televisie met de hdmi-ingang van je versterker verbindt. Als er slechts één of twee hdmi-poorten op je televisie zitten, is de kans groot dat dit ingangen zijn. Deze kun je dus niet gebruiken om audio uit je televisie te sturen.
In Nederland kun je vooralsnog gewoon je dvb-t-tuner gebruiken
Tip 09: Tuners
Een hd-televisie heeft ook een paar aansluitingen voor tuners. Een tuner, soms ook wel encoder of decoder genoemd, is een apparaat dat je gebruikt om een tv-signaal om te zetten naar een videosignaal dat door je televisie begrepen wordt. Elke tuner-standaard begint met dvb (digital video broadcasting), maar het belangrijkste is wat er achter die letters dvb staat. Een dvb-t-tuner is een apparaat waarmee je digitaal tv-zenders kunt ontvangen via de lucht. NPO 1, 2 en 3 kun je gratis ontvangen met een dvb-tuner; via een aanbieder als KPN, CanalDigitaal of Telfort kun je tegen betaling meer zenders ontvangen. De nieuwste standaard is dvb-t2: hiermee is hd-televisie via de ether mogelijk. In Duitsland is het hele dvb-t-netwerk al overgezet naar dvb-t2. De twee systemen zijn niet compatibel met elkaar: met een dvb-t-tuner kun je dus geen dvb-t2-zenders ontvangen. In Nederland kun je vooralsnog gewoon je dvb-t-tuner gebruiken. Een andere dvb-standaard is s, dit staat voor satelliet. Hier kun je meteen je schotel op aansluiten via een F-stekker, ook wel lnb genoemd. De nieuwste versie van dvb-s is dvb-s2. Je kunt nu alleen de gratis satellietzenders ontvangen; wil je al je zenders uit je CanalDigitaal-abonnement kunnen kijken zonder tu enkomst van een satelliettuner, dan heb je een televisie met ci+-sleuf nodig. Hier stop je dan je CanalDigitaal ci-kaart in. Dvb-c staat voor cable en hier kun je gewoon je kabeltelevisie op aansluiten zonder tu enkomst van een kastje. Of jouw tv-aanbieder dit ondersteunt, moet je eerst even navragen. Sommige providers bieden ook een mogelijkheid om een tweede ci+-kaartje (of SmartCard) voor weinig geld aan te schaffen. Deze stop je dan in de ci+-sleuf; de kabel gaat in de dvb-c-aansluiting.
Wat is er met 3D gebeurd?
Tip 10: Slimme televisie
Bijna elke televisie is tegenwoordig slim. Dit betekent dat je er niet alleen tv mee kunt kijken, maar dat je er via een ingebouwde internetverbinding apps op kunt draaien, inhoud van een netwerkschijf of nas kunt afspelen en je smartphone of tablet gemakkelijk met je televisie kunt verbinden. Elke tv-fabrikant heeft een ander systeem, maar er zijn een paar bekende opties. Samsung heeft op al zijn televisies Tizen geïnstalleerd, terwijl Sony en Philips een aangepaste versie van Android draaien. Panasonic heeft een speciale versie van Firefox OS en op een LG-televisie vind je WebOS. Je kunt in de meeste gevallen zelf apps zoals Netflix of NPO op je televisie installeren en meteen je favoriete film of documentaire kijken.
Chromecast en Apple TV
Kooptips
Van de duizenden beschikbare hd-televisies hebben we drie prima keuzes voor je uitgezocht. De eerste is een budget-televisie met goede specificaties, de tweede is een hd-tv van hoge kwaliteit voor een goede prijs. En als je echt helemaal los wilt gaan, kun je voor de derde optie kiezen.
SAMSUNG UE32J5200A
SONY Bravia KD-55XD7005
LG OLED55C6V
